Μισό βήμα πίσω από τις πρωινές της εξαγγελίες για τη θετική στάση της Κομισιόν στην επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου για τα κράτη μέλη της ΕΕ φαίνεται να κάνει το απόγευμα η πρόεδρος της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με μία επιστολή γεμάτη ρητορικές ακροβασίες προς τους ηγέτες των «27».
Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που το πρωί της Τετάρτης δήλωσε ότι είναι ανοιχτή σε συζητήσεις για την κατάληξη σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την επιβολή πλαφόν με βάση και την πρόσφατη πρόταση των «15», τώρα τα… «μαζεύει» με μια μακροσκελή επιστολή «ναι μεν αλλά», στην οποία ουσιαστικά παραθέτει διάφορα επιχειρήματα κατά του μέτρου, επικαλούμενη μελλοντικά προβλήματα στην αγορά ενέργειας και την ευρωπαϊκή αγορά εν γένει με την επιβολή ορίου στην ανώτατη τιμή του φυσικού αερίου.
Χαρακτηριστικά, ανέφερε προς επίρρωση αυτών ότι «ο τίτλος μεταφοράς Facility (TTF), δεν είναι πλέον αντιπροσωπευτικός για το εισαγόμενο φυσικό αέριο, και πρόσθεσε ότι: «Η Επιτροπή έχει ξεκινήσει τις εργασίες για έναν συμπληρωματικό δείκτη τιμών της ΕΕ που θα αντικατοπτρίζει καλύτερα την ενεργειακή πραγματικότητα της Ευρώπης».
Η πρόεδρος της Κομισιόν παρουσίασε τέσσερα σημεία-προτάσεις για την έξοδο από το ενεργειακό βέρτιγκο στο οποίο έχει περιέλθει τους τελευταίους μήνες η ΕΕ «του σήμερα» ώστε να καταφέρει «να διασφαλίσει μια καλύτερη λειτουργία της αγοράς ενέργειας που θα ευνοεί χαμηλότερες τιμές».
«Εμείς πρέπει, επομένως, να αναγνωρίσουμε τους κινδύνους που ενέχει ένα ανώτατο όριο στις τιμές του φυσικού αερίου και να θέσουμε σε εφαρμογή τις απαραίτητες διασφαλίσεις», είπε δείχνοντας για μία ακόμη φορά την άρνηση της ευρωπαϊκής ηγεσίας να «πειράξει» τα κέρδη των πολυεθνικών της ενέργειας.
Ικανοποιημένος από τις προτάσεις φον ντερ Λάιεν ο Κυριάκος Μητσοτάκης
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έσπευσε να επαινέσει τις προτάσεις που περιλαμβάνονται στην επιστολή που έστειλε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
«Η πρόταση της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εισάγει ένα ανώτατο όριο στην τιμή του TTF ως μέτρο έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης αποτελεί ένα πολύ σημαντικό βήμα στη σωστή κατεύθυνση», δήλωσε με ανάρτησή του στο Twitter ο Έλληνας πρωθυπουργός.
The proposal of the President of the European Commission @vonderleyen to consider a price cap on TTF as an emergency measure to deal with the energy crisis is a very important step in the right direction.
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) October 5, 2022
Η επιστολή της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν
Μισό βήμα πίσω από τις πρωινές της εξαγγελίες για τη θετική στάση της Κομισιόν στην επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου για τα κράτη μέλη της ΕΕ φαίνεται να έκανε το απόγευμα η πρόεδρος της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με μία επιστολή γεμάτη ρητορικές ακροβασίες προς τους ηγέτες των «27»
Βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη καμπή για άλλη μια φορά. Η ενεργειακή κρίση είναι σοβαρή και έχει εισέλθει σε μια νέα φάση. Μόνο μια κοινή ευρωπαϊκή απάντηση μπορεί να μειώσει το ενεργειακό κόστος για τις οικογένειες και επιχειρήσεις και να παρέχει ενεργειακή ασφάλεια για τον φετινό και τους επόμενους χειμώνες.
Ο απρόκλητος επιθετικός πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και η οπλοποίηση της ενέργειας προμηθειών αποκάλυψαν την εξάρτησή μας από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, δοκίμασαν τα εργαλεία μας για να διασφαλίσουμε ασφάλεια του εφοδιασμού μας και οδήγησαν τις τιμές της ενέργειας σε πρωτοφανή επίπεδα.
Η στενή προσφορά, οι ασταθείς συνθήκες και η μεγάλη αβεβαιότητα στις παγκόσμιες ενεργειακές αγορές έχουν αυξήσει τις ρωσικές προσπάθειες εκβιασμού με την αυθαίρετη διακοπή των προμηθειών φυσικού αερίου από τους αγωγούς. Αντί να τιμήσει τις μακροχρόνιες συμβάσεις της, η Ρωσία διακόπτει μονομερώς τις παραδόσεις αερίου από τους αγωγούς, ανεβάζοντας τις τιμές στην επιτόπια αγορά και αυξάνει τις παραδόσεις της σε υγροποιημένο φυσικό αέριο – αυξάνοντας έτσι τα κέρδη της παρά τη σημαντική μείωση των προμηθειών.
Αντιδράσαμε με ενότητα, αποφασιστικότητα και αλληλεγγύη. Η αποθηκευτική μας ικανότητα φυσικού αερίου είναι ήδη πλήρης σε ποσοστό κοντά στο 90%.
Αντισταθμίσαμε τις μειωμένες προμήθειες ρωσικού αερίου από αγωγούς με πιο διαφοροποιημένες εισαγωγές από έμπιστους και αξιόπιστους εταίρους. Και χάρη στην ισχυρή δέσμευση των κρατών μελών μας και των Προεδριών, επιτύχαμε ταχείες συμφωνίες για τις παρεμβάσεις έκτακτης ανάγκης για την εξοικονόμηση φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.
Οι εργασίες συνεχίζονται επίσης για την αντιμετώπιση προβλημάτων ρευστότητας στα χρηματιστήρια παραγώγων που υποστηρίζουν τις αγορές ενέργειας.
Ενώ οι τιμές του φυσικού αερίου έχουν μειωθεί τις τελευταίες εβδομάδες, παραμένουν πολύ υψηλές και θέτουν βαρύ φορτίο για τους πολίτες και την οικονομία μας.
Πρέπει να προστατεύσουμε την ενιαία αγορά μας, η οποία έχει επανειλημμένα προσφέρει ανθεκτικότητα απέναντι στην κρίση. Επιπλέον, πρέπει να διαφυλάξουμε την από κοινού συμφωνηθείσα φιλοδοξία μας για το κλίμα, η οποία θα ενισχύσει επίσης την κυριαρχία μας. Για να αποφύγουμε σοβαρό κατακερματισμό, χρειαζόμαστε μια ενιαία και κοινή ευρωπαϊκή απάντηση. Πρέπει να διατηρήσουμε ισότιμους όρους ανταγωνισμού, χωρίς στρεβλώσεις της ενιαίας αγοράς και να ενεργήσουμε από κοινού με πνεύμα ενισχυμένης αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών και με τους γείτονές μας.
Αφού άκουσα προσεκτικά τη συζήτηση των Υπουργών Ενέργειας και Οικονομικών τις προηγούμενες ημέρες και εν όψει της επικείμενης συζήτησής μας στην Πράγα, επιτρέψτε μου να εκθέσω τον οδικό μας χάρτη για περαιτέρω δράση.
Πρώτον, πρέπει να λάβουμε μέτρα που μπορούν να μειώσουν την τιμή που πληρώνουμε για τις εισαγωγές φυσικού αερίου, διατηρώντας ταυτόχρονα την ασφάλεια του εφοδιασμού.
Ως εκ τούτου, συνιστώ να εντατικοποιήσουμε τις διαπραγματεύσεις με τους αξιόπιστους προμηθευτές μας για να μειώσουμε τις τιμές του εισαγόμενου φυσικού αερίου όλων των ειδών. Χάρη σε αξιόπιστους εταίρους όπως η Νορβηγία και οι ΗΠΑ, καταφέραμε να αντικαταστήσουμε το ρωσικό αέριο από αγωγούς με ταχύτητα ρεκόρ. Μια διαπραγμάτευση που μειώνει το κόστος των προμηθειών από αυτούς τους εταίρους θα ήταν προς το αμοιβαίο συμφέρον μας.
Οι συνεχιζόμενες συνομιλίες μας με τη Νορβηγία θα πρέπει να καταλήξουν σε μια μακροπρόθεσμη ενεργειακή εταιρική σχέση που αντικατοπτρίζει την κοινή μας φιλοδοξία για απαλλαγή από τον άνθρακα, προσφέρει προοπτική για χαμηλότερες τιμές φυσικού αερίου εν μέσω της παρούσας κρίσης.
Η ευρωπαϊκή ενεργειακή πλατφόρμα θα πρέπει να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στη διασφάλιση της πρόσβασής μας σε ανταγωνιστικές σε παγκόσμιο επίπεδο προμήθειες φυσικού αερίου. Καλώ εσάς και τις εταιρείες να εντείνετε την κοινή εξωστρέφεια. Για να μπορέσει η πλατφόρμα να διαδραματίσει αποτελεσματικά το ρόλο της, προβλέπω μια πρόταση για τον καθορισμό κανόνων για τη συμμετοχή των κρατών μελών και της βιομηχανίας. Η κοινή ενεργειακή πλατφόρμα της ΕΕ θα πρέπει, πρώτα και κύρια, να συντονίζει την κοινή διαχείριση των πληρωμών και της αποθήκευσης ενόψει της επόμενης περιόδου αποπληρωμής. Πρέπει να αποφύγουμε ένα σενάριο κατά το οποίο τα κράτη μέλη θα διαγκωνίζονται το ένα το άλλο και θα ανεβάζουν τις τιμές.
Οι κοινές αγορές θα ενισχύσουν τη θέση μας για τη μείωση των υψηλών τιμών των προμηθευτών στην τρέχουσα κατάσταση της αγοράς. Μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μεγαλύτερη πρόσβαση σε νέες ή πρόσθετες πηγές φυσικού αερίου για όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, αποφεύγοντας δαπανηρές και αναποτελεσματικές υπερπλειοδοτήσεις. Με τα κράτη μέλη και τις εταιρείες σε σύμπλευση, θα μπορούσαν να σχηματισθούν πιο μακροπρόθεσμες συνεργασίες με τους προμηθευτές, παρέχοντας μια προοπτική εξόδου από την τρέχουσα κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε ένα μελλοντικό εφοδιαστικό πρόγραμμα με ανανεώσιμο υδρογόνο.
Δεύτερον, προτείνω να συνεργαστούν τα κράτη μέλη για να αναπτύξουμε μια παρέμβαση για τον περιορισμό των τιμών στην αγορά φυσικού αερίου.
Σήμερα, μεγάλο μέρος της Ευρώπης πληρώνει υψηλότερη τιμή για το φυσικό αέριο, ιδίως το ΥΦΑ, από ο, τι οι παγκόσμιοι ανταγωνιστές της. Ο κύριος δείκτης αναφοράς των τιμών για όλο το αέριο που διακινείται στην ΕΕ, ο τίτλος μεταφοράς Facility (TTF), δεν είναι πλέον αντιπροσωπευτικός για το εισαγόμενο φυσικό αέριο. Η Επιτροπή έχει ξεκινήσει τις εργασίες για έναν συμπληρωματικό δείκτη τιμών της ΕΕ που θα αντικατοπτρίζει καλύτερα την ενεργειακή πραγματικότητα της Ευρώπης του σήμερα και θα διασφαλίσει μια καλύτερη λειτουργία της αγοράς με προώθηση των χαμηλότερων τιμών.
Εν αναμονή της εισαγωγής ενός τέτοιου συμπληρωματικού δείκτη αναφοράς, θα πρέπει να εξετάσουμε τον περιορισμό των τιμών σε σχέση με το TTF με τρόπο που να συνεχίζει να διασφαλίζει την προμήθεια φυσικού αερίου στην Ευρώπη και σε όλα τα κράτη μέλη, κάτι που θα αποδείκνυε ότι η ΕΕ δεν είναι έτοιμη να πληρώσει οποιαδήποτε τιμή για το φυσικό αέριο.
Καθώς η ΕΕ εισάγει σχεδόν όλο το φυσικό αέριο που καταναλώνει, όσο βαθύτερη είναι η δημόσια παρέμβαση για τη διαμόρφωση των τιμών του φυσικού αερίου, τόσο μεγαλύτερη μείωση της ζήτησης και αλληλοστήριξη στην προσφορά χρειαζόμαστε.
Εμείς πρέπει, επομένως, να αναγνωρίσουμε τους κινδύνους που ενέχει ένα ανώτατο όριο στις τιμές του φυσικού αερίου και να θέσουμε σε εφαρμογή τις απαραίτητες δικλείδες ασφαλείας. Θα πρέπει να υπάρξουν πιο απαιτητικές υποχρεώσεις εξοικονόμησης φυσικού αερίου, με τη δυνατότητα πραγματοποίησης δημοπρασιών για τη μείωση της ζήτησης σε ευρωενωσιακό επίπεδο, καθώς και με τη σύναψη δεσμευτικών συμφωνιών αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών. Η Επιτροπή θα συνεργαστεί στενά με τις Αρχές των κρατών-μελών.
Τρίτον, οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου οδηγούν σε υψηλές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Θα πρέπει να περιορίσουμε αυτή την πληθωριστική επίδραση του φυσικού αερίου στην ηλεκτρική ενέργεια, παντού στην Ευρώπη. Αυτός είναι ο λόγος -μαζί με τις κινήσεις μας για μας για το εισαγόμενο φυσικό αέριο- για τον οποίο είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε την εισαγωγή ενός προσωρινού ανώτατου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό θα πρέπει να μειώσει τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, εν αναμονή μιας διαρθρωτικής μεταρρύθμισης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Το ανώτατο όριο που θα συμφωνηθεί από την ΕΕ θα πρέπει να σχεδιαστεί έτσι ώστε να μην αυξάνει τη συνολική τιμή του φυσικού αερίου ανάλογα με την κατανάλωσή του. Ένα τέτοιο μέτρο απαιτεί δεσμευτικές απαιτήσεις εξοικονόμησης για την αντιστάθμιση για τα ασθενέστερα επίπεδα τιμών και τη διασφάλιση των διασυνοριακών ροών επιδοτούμενης ηλεκτρικής ενέργειας και προς τους γείτονές μας.
Τέταρτον, πιστεύω ότι πρέπει να ενισχύσουμε τις επενδύσεις για να επιταχύνουμε τη μετάβαση στην ενέργεια ανεξαρτησία. Οι επενδύσεις σε υποδομές όπως αγωγοί, διασυνδέσεις ή ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση (όπως η μόνωση των σπιτιών και η εγκατάσταση αντλιών θερμότητας) θα βοηθήσουν όλους μας να γίνουμε λιγότερο εκτεθειμένοι στις υψηλές τιμές της ορυκτής ενέργειας και θα προωθήσουν τη στρατηγική μας αυτονομία μας.
Με την REPowerEU έχουμε κάνει κάποια σημαντικά πρώτα βήματα αλληλεγγύης. Ωστόσο, αυτό δεν θα είναι αρκετό για να εξασφαλιστεί από όλα τα μέλη κράτη μέλη το απαραίτητο επίπεδο μεταρρυθμίσεων και επενδύσεων που απαιτούνται σε αυτή την ενεργειακή κρίση. Η Επιτροπή θα εξετάσει συμπληρωματικές πηγές χρηματοδότησης για να ενισχύσει την ισχύ της REPowerEU.
Τέλος, θα συνεχίσουμε τις εργασίες μας για τη διαρθρωτική μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Μέχρι το τέλος του έτους θα παρουσιάσουμε τις ιδέες μας στο Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο για μια μεταρρύθμιση που θα καταστήσει την αγορά ηλεκτρισμού μας κατάλληλη για ένα μέλλον που θα απαλλαγεί από τις εκπομπές ρύπων άνθρακα.
Επιτρέψτε μου επίσης να επανέλθω στο πρόσφατο σαμποτάζ των αγωγών Nord Stream 1 και 2. Δεν μπορούμε να ανεχθούμε οποιαδήποτε σκόπιμη διατάραξη των ευρωπαϊκών ενεργειακών υποδομών.
Μισό βήμα πίσω από τις πρωινές της εξαγγελίες για τη θετική στάση της Κομισιόν στην επιβολή πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου για τα κράτη μέλη της ΕΕ φαίνεται να κάνει το απόγευμα η πρόεδρος της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με μία επιστολή γεμάτη ρητορικές ακροβασίες προς τους ηγέτες των «27».
Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που το πρωί της Τετάρτης δήλωσε ότι είναι ανοιχτή σε συζητήσεις για την κατάληξη σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την επιβολή πλαφόν με βάση και την πρόσφατη πρόταση των «15», τώρα τα… «μαζεύει» με μια μακροσκελή επιστολή «ναι μεν αλλά», στην οποία ουσιαστικά παραθέτει διάφορα επιχειρήματα κατά του μέτρου, επικαλούμενη μελλοντικά προβλήματα στην αγορά ενέργειας και την ευρωπαϊκή αγορά εν γένει με την επιβολή ορίου στην ανώτατη τιμή του φυσικού αερίου.
Χαρακτηριστικά, ανέφερε προς επίρρωση αυτών ότι «ο τίτλος μεταφοράς Facility (TTF), δεν είναι πλέον αντιπροσωπευτικός για το εισαγόμενο φυσικό αέριο, και πρόσθεσε ότι: «Η Επιτροπή έχει ξεκινήσει τις εργασίες για έναν συμπληρωματικό δείκτη τιμών της ΕΕ που θα αντικατοπτρίζει καλύτερα την ενεργειακή πραγματικότητα της Ευρώπης».
Η πρόεδρος της Κομισιόν παρουσίασε τέσσερα σημεία-προτάσεις για την έξοδο από το ενεργειακό βέρτιγκο στο οποίο έχει περιέλθει τους τελευταίους μήνες η ΕΕ «του σήμερα» ώστε να καταφέρει «να διασφαλίσει μια καλύτερη λειτουργία της αγοράς ενέργειας που θα ευνοεί χαμηλότερες τιμές».
«Εμείς πρέπει, επομένως, να αναγνωρίσουμε τους κινδύνους που ενέχει ένα ανώτατο όριο στις τιμές του φυσικού αερίου και να θέσουμε σε εφαρμογή τις απαραίτητες διασφαλίσεις», είπε δείχνοντας για μία ακόμη φορά την άρνηση της ευρωπαϊκής ηγεσίας να «πειράξει» τα κέρδη των πολυεθνικών της ενέργειας.
